Urbanistyką nazywamy naukę o planowaniu miast i osiedli. Zadaniem urbanistyki jest zapewnienie mieszkańcom dobrego, spokojnego życia w mieście i ochrona środowiska, zarówno przyrodniczego, jak i kulturowego (zabytków).
Architekci urbaniści planują miejsca pod zabudowę mieszkalną, szkoły, przedszkola, żłobki, budowle kulturalne (teatry, kina, domy kultury) lub sportowe, urzędy miejskie, zakłady przemysłowe i komunikację. Od nich zależy, jak będzie funkcjonowało i żyło miasto. Mieszkańcy powinni się w nim dobrze czuć, oddychać czystym powietrzem, mieć wygodne miejsca do pracy i wypoczynku. Jeżeli powstanie takie miasto, mówimy o harmonijnej i zrównoważonej przestrzeni.
Ekowioski zaczęły powstawać w latach 80. ubiegłego wieku. Ludzie zmęczeni życiem w miastach chcieli żyć spokojniej i zdrowiej. Na zakupionej ziemi wybudowali domy z naturalnych materiałów i umówili się, że będą przestrzegać zasad naturalnego życia i chronić środowisko. Od wielu lat uprawiają warzywa i owoce, korzystają z energii słońca i wiatru. Mają własne systemy wodno-kanalizacyjne, ponieważ posiadają studnie i ekologiczne, przydomowe oczyszczalnie ścieków. Kompostują wszystkie domowe odpadki, odzyskują i ponownie używają (recykling) różnych materiałów (te materiały ponownie użyte to surowce wtórne) do prac w ogrodzie lub do budowy.
Powstała w 1995 roku. Jest wioską międzynarodową, zamieszkałą przez kilka rodzin, których członkowie są w różnym wieku. Na farmie prowadzą ekologiczne uprawy, są samowystarczalni. Prowadzą też zajęcia edukacyjne dla gości w ogrodzie i sadzie w kontakcie z przyrodą i zdrowym środowiskiem.
Terra Nova, Nowa Ziemia, centrum edukacyjne i ekologiczne, powstało w 1978 roku. Mieszkają tam dorośli i dzieci, pracują i uczą się żyć naturalnie i w pokoju, budują społeczność opartą o współpracę i wzajemne zaufanie. Wszystkie domy są zasilane odnawialnymi źródłami energii. Ich centrum nazwane Biotop współpracuje z innymi podobnymi ośrodkami na świecie.
Ekoosiedla powstają w miastach, gdzie urzędy miejskie i architekci zaplanowali zespoły ekologicznych domów jedno- lub wielorodzinnych wraz z ogródkami. Domy wyposażone są w energooszczędne technologie: panele słoneczne lub turbiny wiatrowe, osiedlowe biologiczne oczyszczalnie ścieków, pojemniki na wodę deszczową do podlewania roślin. Budynki są zbudowane z naturalnych materiałów, coraz częściej z betonu konopnego, który tworzy w domach mikroklimat i jest energooszczędny.
Nowe osiedle Słoneczne jest budowane od 2013 roku w miejscowości pod Poznaniem w otoczeniu lasów. Na osiedlu jest park ze stawem, plac zabaw dla dzieci, wygodne wewnętrzne drogi dojazdowe. Domy wolnostojące i bliźniaki mają ogródki i garaże. Zastosowano w nich konstrukcję drewnianą i grube wielowarstwowe ściany. Na dachach zamontowano panele fotowoltaiczne do ogrzania budynku oraz wody. Specjalne maty zamontowane w podłogach zasilane energią słoneczną dodatkowo ogrzewają pomieszczenia. Domy wytwarzają więcej energii niż są w stanie zużyć, są energooszczędne, pasywne, a mieszkańcy nie płacą rachunków za energię.
Vauban południowa dzielnica miasta Fryburg powstawała od 1998 roku i w tej chwili zamieszkuje ją ok. 5000 mieszkańców. Mieszkańcy poruszają się pieszo lub rowerami, samochody parkują na obrzeżach dzielnicy w wielopiętrowm garażu. Wszystkie domy mają ogródki, są ogrzewane panelami fotowoltaicznymi, osiągają nadwyżki energii, którą sprzedają do sieci miejskiej. Domy są pasywne. Mieszkańcy dbają o zieleń, spokój, mają swój dom kultury i wspólnotowe zarządzanie osiedlem.
Przy okazji ekologicznej architektury często spotykamy słowo permakultura. Permakultura to zgodne z naturą projektowanie i uprawa. Termin ten obejmuje nie tylko naturalną architekturę, ale także ogrody, które regulują się same, na wzór dzikiej przyrody. To nowy rodzaj rolnictwa, w którym nie stosuje się nawozów chemicznych oraz nie orze ziemi. Stosuje się tak zwane ściółkowanie – na wzór lasu. Ściółki są źródłem naturalnego nawozu. Aby powstał, wykorzystuje się ścinki drewna, gałązki, obornik, siano, zielone rośliny bogate w azot, rośliny z kompostownika, słomę. W permakulturze nie dochodzi do wyjałowienia gleby ani do zanieczyszczenia wód. Ekowioski są samowystarczalne, bo mieszkańcy mają swoją żywność: uprawiają warzywa, owoce, zioła, zamiast trawników mają łąki z dzikimi jadalnymi roślinami, budują stawy rybne, tworzą sady, dbają o lasy, hodują zwierzęta. Mają własne źródła energii słonecznej i wiatrowej, biologiczne oczyszczalnie ścieków, instalacje do odzysku wody deszczowej. Przy projektowaniu gospodarstwa wyróżnia się kilka stref: 0. dom i jego otoczenie, 1. strefa najbliższa domowi, gdzie uprawia się rośliny jednoroczne wymagające większej uwagi, 2. rośliny wieloletnie, którymi można się rzadziej opiekować, 3. strefa roślin okopowych (ziemniaki, buraki, kukurydza), 4. strefa półdzika, skąd pozyskuje się drewno i ściółki, 5. strefa dzika, ekosystem lasu bez ingerencji człowieka.
Poznajemy różnorodność roślin i upraw w strefach ogrodu całego gospodarstwa - dobrze zaprojektowane gospodarstwo daje wspaniałe plony, czyste środowisko i dobry odpoczynek.
Zakładamy kwiatowo-ziołowy, całoroczny ogródek permakulturowy - trudna nazwa, ale jest to ciekawa praca w ogrodzie, z warstwami ściółek z gałązek, pokrzyw, obornika i ziemi. Komponowanie i sadzenie roślin. I dużo zabawy!
Osada permakultury w Podlodówku razem z okolicznymi osadnikami należy do organizacji GEN – Globalnej Sieci Wiosek Ekologicznych. Wszyscy współpracują ze sobą, dbają o naturę, tworzą ekosystemy, dbają o bioróżnorodność. Pracują w ogrodach, sadach, organizują warsztaty i uczą zdrowego trybu życia: odżywiania, odpoczynku, opieki nad środowiskiem, ludźmi i zwierzętami.